- Εμβρυικό υπερηχοκαρδιογράφημα:
- Ποιά είναι η διαγνωστική του ακρίβεια;
- Το εμβρυικό υπερηχοκαρδιογράφημα είναι μία εξειδικευμένη υπερηχοτομογραφική μελέτη, ασφαλής για το έμβρυο, που έχει όμως περιορισμούς (μειονεκτήματα)
- Έχει τους περιορισμούς κάθε υπερηχοτομογραφικής μελέτης:
- Η εξέταση είναι τομογραφική (δηλαδή μελετάμε ένα όργανο έχοντας εικόνες από τομές-φέτες-του μόνο)
- Η αξιολόγηση της ανατομίας απαιτεί την νοητική ικανότητα σύνδεσης των επιμέρους τομών σε ένα σύνολο
- Η σωστή λήψη των τομών εξαρτάται από τον ιατρό -απεικονιστή, αλλά και τη θέση του εξεταζόμενου
- Η σαφήνεια της εικόνας επηρεάζεται από τους παρεμβαλλόμενους ιστούς (πχ λίπος κοιλιακού τοιχώματος, παρεμβολή άκρων εμβρύου, παρουσία αμνιακού υγρού κτλ). Συχνά η απεικόνιση είναι δυσχερής ή και αδύνατη
- Έχει τους περιορισμούς της απεικόνισης της εμβρυικής καρδιάς
- Ενός μικρών διαστάσεων, κινούμενου οργάνου, με σύνθετη ανατομία
- Η ανατομία της εμβρυικής κυκλοφορίας διαφέρει σημαντικά από την κυκλοφορία μετά τον τοκετό, καθώς παρακάμπτεται η κυκλοφορία των πνευμόνων, ενώ το έμβρυο εξασφαλίζει την αιμάτωση του πλακούντα, και ο πλακούντας την οξυγόνωση και τη θρέψη του εμβρύου
- Έχει τους περιορισμούς της διάγνωσης σπάνιων καρδιαγγειακών ανωμαλιών
- Οι ανατομικές ανωμαλίες του καρδιαγγειακού συστήματος στην εμβρυική και παιδική ηλικία (συγγενείς καρδιοπάθειες) έχουν μια μεγάλη ποικιλομορφία, ενώ είναι σπάνιες καταστάσεις.
- Για την σωστή αναγνώρισή τους απαιτείται μακρόχρονη εκπαίδευση σε κέντρα αναφοράς και εκπαίδευση (μεγάλα νοσοκομεία με ικανό αριθμό περιστατικών).
- Παρά το γεγονός ότι οι συγγενείς καρδιοπάθειες διακρίνονται σε μεγάλες κατηγορίες (κυανωτικές, ακυανωτικές) και συγκεκριμένες διαγνωστικές κατηγορίες (πχ τετραλογία Fallot, μετάθεση μεγάλων αγγείων κτλ), πρακτικά κάθε περιστατικό είναι μοναδικό και απαιτεί για την σωστή αντιμετώπιση και συμβουλευτική εξαιρετικά ακριβή περιγραφή του συνόλου των ανωμαλιών που το περιγράφουν.
- Έχει τους περιορισμούς της διάγνωσης παθήσεων που εξελίσσονται
- Η ανίχνευση ανωμαλιών του καρδιαγγειακού συστήματος πριν τη γέννηση και η σχετική συμβουλευτική στους γονείς πρέπει να γίνεται πάντα με την κατανόηση ότι περιγράφουμε την καρδιά ενός εμβρύου πριν την τελική της ολοκληρωτική διαμόρφωση.
- Το τελευταίο τρίμηνο της κύησης το έμβρυο αυξάνει θεαματικά το μέγεθός του, και την αύξηση του μεγέθους ακολουθεί (ή οφείλει να ακολουθεί) και η ανάπτυξη της καρδιάς και των αγγείων της. Ακόμα και μετά τον τοκετό, το νεογνό θα τριπλασιάσει το βάρος του στον πρώτο χρόνο ζωής.
- Έτσι και η επιτυχία (ή αποτυχία) των καρδιαγγειακών δομών να ακολουθήσουν συμμετρικά και ομαλά την ανάπτυξη του οργανισμού πρέπει να παρακολουθείται διαχρονικα και η τελική έκβαση - πρόγνωση να δίνεται πάντα με σχετική επιφύλαξη.
- Συχνά η οικογένεια θα συζητήσει με τον καρδιοχειρουργό παίδων για μία πάθηση του εμβρύου, όπως αυτή είναι παρούσα στην 24 πχ εβδομάδα κύησης (με βάρος εμβρύου πχ 500 γραμμάρια εάν γεννηθεί πρόωρα την ηλικία αυτή). Η όποια ανατομική ανωμαλία μπορεί όμως να εξελιχθεί είτε σε σοβαρότερη μορφή (πχ στενωτικές βλάβες οδηγούν σε μειωμένη ανάπτυξη των δομών που αιματώνονται από αυτές) ή και ηπιότερη (πχ σε σύγκλειση μικρών μεσοκοιλιακών επικοινωνιών) ως τον τοκετό και την τελική καρδιοχειρουργική αντιμετώπιση. Η κατανόηση αυτή είναι σημαντική τόσο για τον προγραμματισμό τακτικού επανελέγχου των εμβρύων που πάσχουν από καρδιοπάθεια, όσο και για την προετοιμασία των γονέων για το γεγονός ότι η τελική βαρύτητα της διαγνωσθείσας καρδιοπάθειας κατά τον τοκετό μπορεί να διαφέρει από εκείνη της αρχικής διάγνωσης στην εμβρυική ζωή
Συμπερασματικά η διαγνωστική ακρίβεια του εμβρυικού υπερηχοκαρδιογραφήματος
- Είναι υψηλή για την διάγνωση της παρουσίας ανατομικής ανωμαλίας του καρδιαγγειακού συστήματος του εμβρύου, με τις προυποθέσεις της ευκρινούς τεχνικά απεικόνισης
- Είναι ικανοποιητική για την κατάταξη της ανατομικής ανωμαλίας σε συγκεκριμένη διαγνωστική κατηγορία
- Είναι ικανοποιητική (το τελευταίο τρίμηνο της κύησης) για την πρόβλεψη αν το νεογνό θα χρειαστεί άμεσα καρδιοχειρουργική παρέμβαση μετά τον τοκετό (και προγραμματισμό τοκετού κοντά σε καρδιοχειρουργικό κέντρο)
- Δεν είναι άριστη όμως για την πρόβλεψη της βαρύτητας της συγκεκριμένης διάγνωσης κατά τον τοκετό ή κατά τον χρόνο της οριστικής χειρουργικής αποκατάστασης, καθώς η βαρύτητα των ενδομήτρια διαγνωσθέντων καρδιοπαθειών μπορεί να μεταβληθεί κατά την ανάπτυξη του εμβρύου.